دکور برنامه ساده است و فوتبالی. یک چمن خیلی خیلی سبز پهن شده که آرم یورو درست وسط آن نشسته. در هر نیم‌دایره زمین چمن استودیو ۱۴ سیما دو کارشناس و مجری با یکدیگر در بحثی فوتبالی – جامعه‌شناسی گفت‌وگو می‌کنند.
نکته جالب بی‌پرده‌گویی عادل فردوسی‌پور، رضا جاودانی، حمیدرضا صدر و مجید جلالی و... است. این شاید برای اولین بار است که در چنین سطحی در یک برنامه پخش زنده فوتبال، کارشناسان و مجریان این چنین آزادانه اظهارنظر می‌کنند و خارج از عرف رسمی، عقاید خود را بر زبان می‌آورند.
برنامه پخش زنده یورو ۲۰۰۸ در حالی از شبکه سوم سیما پخش می‌شد که در تابستان امسال جز ۶ دقیقه دیدار آلمان – ترکیه که به علت قطع برق مرکز پخش تلویزیون سوئیس بود، همه بازی‌ها به طور کامل در ایران پخش شد.
البته مسئولین تلویزیون هیچگاه در مورد خرید حق پخش بازی‌ها رقم دقیقی را اعلام نمی‌کنند. همین موضوع گمانه‌زنی‌ها را افزایش می‌دهد. یکی از مسئولین گروه ورزشی در این مورد می‌گوید: «ما متولی خرید نیستیم.
اعلام می‌کنیم که چنین برنامه‌ای در حال انجام است. بقیه کارها را یک گروه دیگر انجام می‌دهند. گروه ورزشی فقط برنامه را تهیه و پخش می‌کند.»
خارج از مستطیل سبز
یک نکته جالب در برنامه یورو ۲۰۰۸ وجود داشت. برخلاف گذشته که مجری، کارشناس و گزارشگر سعی می‌کردند با ادبیات رسمی و محتاطانه در مورد صحنه‌های مسابقه اظهارنظر کنند، در بحثی شرکت می‌کردند که به راحتی می‌توانستند نظرات شخصی خود را ابراز کنند.
این موضوع تا آنجا پیش‌رفت که عادل فردوسی‌پور به صراحت در دیدار ایتالیا – اسپانیا از پیروزی اسپانیا ابراز خوشحالی کرد. یا اینکه مخالفان و موافقان سعی می‌کردند در یک بحث جدی عقاید خود را بیان کرده و با نظرات طرف دیگر مخالفت کنند.
البته این موضوع یک حاشیه به‌همراه داشت. بحث حمیدرضا صدر کارشناس برنامه که از دریچه جامعه‌شناسی به فوتبال نگاه می‌کند با مجید جلالی به نگاه برخی رسانه‌ها تبدیل به یک گفت‌وگوی انتقادی شد.
البته حمید رضا صدر در این زمینه می‌گوید: «ما فقط نظرات خود را گفتیم و من فکر می‌کردم در یک فضای دمکراتیک صحبت می‌کنیم. شنیدم آقای جلالی از من ناراحت شده‌اند. البته من می‌خواستم از ایشان در یک برنامه دیگر که حضور داشتم عذرخواهی کنم.»
در شرایطی که رسانه‌ها به مناظره آن شب این دو نفر به‌عنوان «منازعه» تعبیر کرده بودند مجید جلالی هم آن را رد می‌کند و می‌گوید: «من نه تنها ناراحت نشدم بلکه اینگونه مباحث را برای رشد و توسعه فوتبال مفید می‌دانم.»
حسین ذکایی تهیه‌کننده برنامه یورو ۲۰۰۸ هم این مسئله را شایعه خواند: «ما پس از آن برنامه حتی خواستیم از ۲ نفر دعوت کنیم که در یک برنامه مشترک حضور داشته باشند. آقای صدر به مسافرت خارج از کشور رفت و مجید جلالی هم درگیر کارهای خود بود. تا اینکه حضور دوباره آنها در فینال یورو ۲۰۰۸ مهیا شد.»
شخصی‌گویی در یک برنامه تلویزیونی
از دیگر ابتکارهای برنامه یورو ۲۰۰۸ دعوت از چهره‌های جوان و روزنامه‌نگاران برای اظهارنظر در مورد کیفیت یورو بود. باز هم یک بحث شخصی که به میزبانی رسانه‌ملی انجام شد؛ هر کس برداشت خود را از تیم‌ها و کیفیت مسابقات عنوان می‌کرد.
ذکایی، تهیه‌کننده برنامه یورو ۲۰۰۸ که بعد از یورو ۲۰۰۴ بیشتر برنامه‌های فوتبال خارجی را تهیه می‌کند با ساختارشکنی این برنامه و تفاوت آن با برنامه‌های گذشته موافق است: «ما به دنبال این بودیم که به جذابیت فوتبال اضافه کنیم.
در تمام کشورها یک مجری با یک یا دو کارشناس حضور دارند اما به هرحال ذائقه‌ها متفاوت است. خوب یا بد، بخش حاشیه‌ای فوتبال از جذابیت‌های زیادی برخوردار است. با خودمان فکر کردیم چه کنیم.
متاسفانه کارشناسان فنی یا مربیان، همه‌شان از قدرت بیان مناسبی برخوردار نیستند. به همین دلیل برای پرکردن خلا و عبور از کلیشه‌ها و رسیدن به جذابیت مورد نظر از کارشناسان جوان استفاده کردیم.»
ذکایی اما با این موضوع موافق است که شخصی گویی‌های مجریان و گزارشگران زمینه خوبی را برای جذب مخاطب فراهم کرده است: «به‌هرحال در ورزش ما خط قرمز‌ها تعریف خودشان را دارند.
اظهارنظر شخصی مجری یا گزارشگر در حد منطق و استدلال محدودیتی را ایجاد نمی‌کند. این البته برمی‌گردد به ذوق و سلیقه افراد و اینکه چه نکاتی برای مردم لذت‌بخش است.»
خداحافظی در اوج
پخش یورو ۲۰۰۸ از شبکه سوم سیما اما با فینال به پایان رسید.
انتظار عمومی این بود که بحث‌های کارشناسی که مخاطبین با آن بسیار ارتباط برقرار کرده بودند ادامه پیدا کند اما پس از اینکه کاسیاس جام را بالای سر برد یورو ۲۰۰۸ هم از شبکه سوم به پایان رسید.
اما بررسی این رقابت‌ها طی ۲ برنامه دیگر از شبکه ادامه خواهد داشت. حسین ذکایی می‌گوید: «دوست داریم در اوج خداحافظی‌کنیم.»
